Depremler, volkan patlamaları ve ani yer hareketlerinin ardından meydana gelen tsunamiler, yeryüzünün en yıkıcı doğa olaylarından biri olmaya devam ediyor. Peki, tsunami nedir ve nasıl oluşur?
Tsunami, deniz veya okyanus tabanında meydana gelen ani yer değişimleri sonucu oluşan salınımlı dev dalgalar olarak tanımlanır. Japonca kökenli olan bu kelime, “liman dalgası” anlamına gelir. Özellikle Pasifik Okyanusu çevresi, bu doğa olayının en sık görüldüğü alanlardan biridir.
Tsunamiler genellikle deprem, deniz altı volkan patlamaları, toprak kaymaları ve taban çökmesi gibi olayların ardından ortaya çıkar. Okyanus tabanındaki bu ani hareketler, su kütlesini yukarı doğru iter ve böylece büyük enerjiyle dalga zinciri oluşur.
Tarihten Örnek: 2004 Hint Okyanusu Felaketi
Tarihin en yıkıcı tsunamilerinden biri, 2004 yılında Endonezya açıklarında meydana geldi. Yaklaşık 230 bin kişinin hayatını kaybettiği bu felaket, tsunamilerin ne denli yıkıcı olabileceğini bir kez daha gözler önüne serdi.
Tsunami Nasıl Oluşur?
Uzmanlara göre bir tsunaminin oluşum evreleri şu şekildedir:
Tektonik plakaların hareketi
Yerin sarsılması (deprem)
Deniz tabanında ani yükselme veya çökme
Su kütlesinin yukarı itilmesi
Enerjiyle hareket eden dev dalgaların oluşması
Dalgaların kıyıya doğru yayılması
Kıyı bölgelerinde etkisini göstermesi
Açık denizde saatte 700 km hıza kadar ulaşabilen tsunami dalgaları, deniz yüzeyinde ilk bakışta fark edilmeyebilir. Ancak kıyıya yaklaştıkça dalga yavaşlar ve yüksekliği dramatik biçimde artar, bu da büyük bir yıkım anlamına gelir.
Kaynak: HABER MERKEZİ
