Van’ın en eski kahvesinde yılların ustalığıyla demlenen çay, sadece damakta değil, kalplerde de iz bırakıyor.
Van’da çay sadece bir içecek değil, bir gelenek, bir kültür, hatta bir yaşam biçimi. Van’ın en eski kahvelerinden birinin sahibi Dolayı Öztürk, çocuk yaşta başladığı mesleğini yıllardır aynı özenle sürdürüyor. Ustası merhum Hacı İhsan’dan aldığı bayrağı devralan Öztürk, Van’da çayın önemini şu sözlerle anlatıyor: “Van’da çay olmazsa olmazdır. Misafir geldiğinde ister sabah olsun ister öğle vakti, önce bir çay içilir. Hatta yemekten önce bile ‘bir çay içelim’ denir. Bu bizim geleneğimizin bir parçasıdır.”
Yarım asırlık deneyimiyle Van’ın en eski kahvesinde çay demleyen Dolayı Usta, iyi çayın püf noktalarını anlattı. Öztürk, kaliteli çay seçiminin ve suyun önemine dikkat çekerek, “Biz çayımızı direkt fabrikasından alıyoruz. Suyu ise bakır kazanlarda kaynatıyoruz. Bu yöntem hem suyu arındırıyor hem de çayın tadını güzelleştiriyor. Suyun sıcaklığı 90 derece olmalı, demliği sıcak suyla çalkalayıp kuru çayı öyle atmalı. Kısık ateşte yavaş yavaş demlenmeli” ifadelerini kullandı.
Vanlıların “çiğ çay” adını verdiği, ne fazla demli ne de açık olan orta karar çay, burada en çok tercih edilen tür. “Batıdaki insanlar daha koyu içer ama bizde tazelik esastır,” diyen Öztürk, en çok rağbet görenin ise meşhur “kaymaklı Van çayı” olduğunu söyledi.
Çayın sadece teknikle değil, sevgiyle de demlendiğini ifade eden Öztürk, “Hijyen, ahlak, güler yüz ve sevgimizi çaya kattık mı tadı bir başka olur” dedi. Evde çay demleyecek olanlara ise özel bir tavsiyede bulunan Öztürk, “Suyu iyice kaynatın, 5 dakika bekletin. Demliği sıcak suyla çalkalayın. Sonra çayı koyup kısık ateşte 5-10 dakika demleyin. İşte o zaman çay çay olur” açıklamasını yaptı.
