Tweet |
Sağlık Bakanlığı, dünyada hızla yayılan maymun çiçeği virüsü ile ilgili rehber hazırlayarak kamuoyunun bilgisine sundu. Hazırlanan rehberde hastalığın mikrobiyolojisinden bulaşma yollarına, belirtilerinden tedavi yöntemlerine pek çok başlık detaylı olarak ele alındı.
Maymun çiçeği virüsü 13'ü Afrika olmak üzere şu ana kadar 16 ülkede görüldü. 13 Afrika ülkesinde vaka sayısı 17 bin 541 olurken, hastalığa bağlı 517 ölüm kaydedildi. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), hastalığın hızla yayıldığını ve yüksek ölüm oranına sahip olduğunu açıkladı. Türkiye'de ise Sağlık Bakanlığı maymun çiçeği virüsü ile ilgili rehber yayımladı.
Rehberde şu bilgiler yer aldı:
Semptomları genellikle 2-4 hafta süren ve kendi kendini sınırlayan maymun çiçeği ağır vakalara da yol açabiliyor. Orta Afrika'daki vakalarda yüzde 10 ile en yüksek ölüm oranı saptanırken, Batı Afrika'da bu oran yüzde 1. 2022 yılından sonra pandemik hale gelen formu ile bağışıklık sistemi normal kişilerde ölüm oranı binde 1'in altında.
İlk belirtiler arasında ateş, baş ağrısı, şişlikler, sırt ağrısı ve kas ağrıları yer alıyor. Ateş düştükten sonra, genellikle yüzde başlayıp vücudun diğer bölgelerine, en yaygın olarak da avuç içlerine ve ayak tabanlarına yayılan bir döküntü gelişebiliyor.
Aşırı kaşıntı yapan veya ağrılı olabilen döküntüler değişip farklı aşamalardan geçebiliyor ve sonunda kabuk oluşturup dökülüyor. Bazen döküntüler deride iz bırakabiliyor. Enfeksiyon genellikle kendiliğinden iyileşiyor ve yaklaşık 14-21 gün sürüyor. Ciddi vakalarda lezyonlar tüm vücuda, özellikle de ağız, göz ve cinsel organlara yayılabiliyor.
Rapora göre, olası vaka ile karşılaşılması durumunda, standart enfeksiyon kontrol önlemleri tam olarak uygulanması gerekiyor. El hijyenine maksimum özen gösterilerek ve sırasıyla şu önlemlerin alınması isteniyor:
Hastaya cerrahi maske takılacak.
Raporda, çiçek hastalığına karşı aşının rutin uygulandığı dönemde çiçek aşısıyla aşılananlarda, çiçek aşısının maymun çiçeğini önlemede yaklaşık yüzde 85 oranında etkili olduğu belirtildi. Bu nedenle daha önce çiçek aşısı olanların hastalığı daha hafif geçirebileceği ya da hastalıktan korunabileceği ifade edildi. Raporda "Çiçek hastalığına karşı önceden aşı yapıldığının göstergesi olarak ön kol üst kısmındaki aşı izi kabul edilebilir." ifadelerine yer verildi.
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Galatasaray | 16 | 14 | 0 | 2 | 47 | 19 | 44 | +28 |
2 | Fenerbahçe | 16 | 11 | 2 | 3 | 40 | 15 | 36 | +25 |
3 | Samsunspor | 16 | 9 | 4 | 3 | 29 | 17 | 30 | +12 |
4 | Göztepe | 16 | 8 | 4 | 4 | 31 | 21 | 28 | +10 |
5 | Eyüpspor | 17 | 7 | 4 | 6 | 25 | 18 | 27 | +7 |
6 | Beşiktaş | 16 | 7 | 4 | 5 | 25 | 18 | 26 | +7 |
7 | Başakşehir FK | 16 | 6 | 5 | 5 | 27 | 23 | 23 | +4 |
8 | Gaziantep FK | 16 | 6 | 7 | 3 | 22 | 24 | 21 | -2 |
9 | Antalyaspor | 16 | 6 | 7 | 3 | 20 | 28 | 21 | -8 |
10 | Kasımpaşa | 16 | 4 | 4 | 8 | 22 | 23 | 20 | -1 |
11 | Konyaspor | 16 | 5 | 6 | 5 | 18 | 23 | 20 | -5 |
12 | Çaykur Rizespor | 16 | 6 | 8 | 2 | 16 | 25 | 20 | -9 |
13 | Trabzonspor | 16 | 4 | 5 | 7 | 24 | 22 | 19 | +2 |
14 | Sivasspor | 17 | 5 | 8 | 4 | 20 | 27 | 19 | -7 |
15 | Alanyaspor | 16 | 4 | 6 | 6 | 16 | 19 | 18 | -3 |
16 | Kayserispor | 16 | 3 | 7 | 6 | 16 | 32 | 15 | -16 |
17 | Bodrum FK | 16 | 4 | 10 | 2 | 12 | 22 | 14 | -10 |
18 | Hatayspor | 16 | 1 | 9 | 6 | 14 | 27 | 9 | -13 |
19 | Adana Demirspor | 16 | 2 | 12 | 2 | 15 | 36 | 5 | -21 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Kocaelispor | 17 | 11 | 4 | 2 | 27 | 18 | 35 | +9 |
2 | Bandırmaspor | 17 | 9 | 2 | 6 | 25 | 15 | 33 | +10 |
3 | Fatih Karagümrük | 17 | 9 | 4 | 4 | 33 | 17 | 31 | +16 |
4 | Erzurumspor FK | 17 | 9 | 6 | 2 | 22 | 14 | 29 | +8 |
5 | Keçiörengücü | 17 | 7 | 4 | 6 | 23 | 18 | 27 | +5 |
6 | Iğdır FK | 17 | 7 | 6 | 4 | 22 | 18 | 25 | +4 |
7 | Amed SK | 17 | 6 | 4 | 7 | 19 | 17 | 25 | +2 |
8 | Çorum FK | 17 | 6 | 4 | 7 | 19 | 17 | 25 | +2 |
9 | İstanbulspor | 17 | 7 | 7 | 3 | 27 | 21 | 24 | +6 |
10 | MKE Ankaragücü | 17 | 7 | 7 | 3 | 23 | 18 | 24 | +5 |
11 | Manisa FK | 17 | 7 | 8 | 2 | 21 | 21 | 23 | 0 |
12 | Pendikspor | 17 | 6 | 6 | 5 | 21 | 21 | 23 | 0 |
13 | Gençlerbirliği | 17 | 6 | 6 | 5 | 17 | 19 | 23 | -2 |
14 | Esenler Erokspor | 17 | 6 | 7 | 4 | 24 | 21 | 22 | +3 |
15 | Boluspor | 17 | 6 | 7 | 4 | 22 | 21 | 22 | +1 |
16 | Ümraniyespor | 17 | 6 | 7 | 4 | 25 | 26 | 22 | -1 |
17 | Şanlıurfaspor | 17 | 6 | 8 | 3 | 25 | 27 | 21 | -2 |
18 | Sakaryaspor | 17 | 5 | 6 | 6 | 20 | 24 | 21 | -4 |
19 | Adanaspor | 17 | 3 | 9 | 5 | 16 | 33 | 14 | -17 |
20 | Yeni Malatyaspor | 17 | 0 | 17 | 0 | 8 | 53 | 21 | -45 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Sarıyer | 17 | 12 | 0 | 5 | 37 | 7 | 41 | +30 |
2 | Batman Petrolspor | 17 | 13 | 4 | 0 | 34 | 14 | 39 | +20 |
3 | Altınordu | 17 | 10 | 2 | 5 | 34 | 14 | 35 | +20 |
4 | GMG Kastamonuspor | 17 | 10 | 2 | 5 | 30 | 15 | 35 | +15 |
5 | Adana 1954 Futbol Kulübü | 17 | 8 | 5 | 4 | 32 | 19 | 28 | +13 |
6 | İskenderunspor A.Ş. | 17 | 7 | 3 | 7 | 25 | 15 | 28 | +10 |
7 | 24Erzincanspor | 17 | 7 | 3 | 7 | 25 | 16 | 28 | +9 |
8 | Beykoz Anadolu | 17 | 8 | 6 | 3 | 25 | 23 | 27 | +2 |
9 | Fethiyespor | 17 | 7 | 5 | 5 | 23 | 19 | 26 | +4 |
10 | Kırklarelispor | 17 | 5 | 5 | 7 | 19 | 18 | 22 | +1 |
11 | İnegölspor | 17 | 4 | 6 | 7 | 16 | 19 | 19 | -3 |
12 | Kepezspor FAŞ | 17 | 5 | 8 | 4 | 20 | 24 | 19 | -4 |
13 | Isparta 32 Spor | 17 | 3 | 5 | 9 | 13 | 15 | 18 | -2 |
14 | 1461 Trabzon FK | 17 | 4 | 9 | 4 | 19 | 24 | 16 | -5 |
15 | Sincan Belediye Ankaraspor | 17 | 2 | 9 | 6 | 10 | 26 | 12 | -16 |
16 | Karaköprü Belediyespor | 17 | 2 | 10 | 5 | 18 | 32 | 11 | -14 |
17 | Altay | 17 | 3 | 12 | 2 | 13 | 38 | 8 | -25 |
18 | Hes İlaç Afyonspor | 17 | 0 | 16 | 1 | 6 | 61 | 2 | -55 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Bursaspor | 15 | 12 | 0 | 3 | 34 | 4 | 39 | +30 |
2 | Düzcespor | 15 | 8 | 3 | 4 | 23 | 13 | 28 | +10 |
3 | Karşıyaka | 15 | 8 | 3 | 4 | 22 | 14 | 28 | +8 |
4 | Belediye Kütahyaspor | 15 | 8 | 4 | 3 | 26 | 16 | 27 | +10 |
5 | Silifke Belediye Spor | 15 | 7 | 3 | 5 | 27 | 15 | 26 | +12 |
6 | Muş Spor Kulübü | 15 | 6 | 2 | 7 | 15 | 10 | 25 | +5 |
7 | Kahramanmaraşspor | 15 | 6 | 5 | 4 | 16 | 15 | 22 | +1 |
8 | Bornova 1877 | 15 | 5 | 4 | 6 | 26 | 24 | 21 | +2 |
9 | Anadolu Üniversitesi | 15 | 5 | 5 | 5 | 16 | 13 | 20 | +3 |
10 | 23 Elazığ Futbol Kulübü | 15 | 4 | 6 | 5 | 10 | 14 | 17 | -4 |
11 | Kırşehir Futbol SK | 15 | 4 | 7 | 4 | 16 | 24 | 16 | -8 |
12 | Tokat Bld Plevnespor | 15 | 3 | 6 | 6 | 10 | 16 | 15 | -6 |
13 | Artvin Hopaspor | 15 | 3 | 6 | 6 | 8 | 19 | 15 | -11 |
14 | Kuşadasıspor | 15 | 3 | 11 | 1 | 13 | 27 | 10 | -14 |
15 | Bulvarspor | 15 | 1 | 8 | 6 | 13 | 30 | 9 | -17 |
16 | Ergene Velimeşe | 15 | 1 | 11 | 3 | 3 | 24 | 6 | -21 |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
03/01/2025 | Alanyaspor | vs | Konyaspor |
03/01/2025 | Çaykur Rizespor | vs | Beşiktaş |
04/01/2025 | Adana Demirspor | vs | Başakşehir FK |
04/01/2025 | Antalyaspor | vs | Eyüpspor |
04/01/2025 | Galatasaray | vs | Göztepe |
04/01/2025 | Samsunspor | vs | Trabzonspor |
05/01/2025 | Kasımpaşa | vs | Gaziantep FK |
05/01/2025 | Bodrum FK | vs | Kayserispor |
05/01/2025 | Fenerbahçe | vs | Hatayspor |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
03/01/2025 | Kocaelispor | vs | Iğdır FK |
04/01/2025 | Şanlıurfaspor | vs | Çorum FK |
04/01/2025 | Yeni Malatyaspor | vs | Boluspor |
04/01/2025 | MKE Ankaragücü | vs | Keçiörengücü |
04/01/2025 | Fatih Karagümrük | vs | Pendikspor |
05/01/2025 | Bandırmaspor | vs | Manisa FK |
05/01/2025 | Ümraniyespor | vs | Erzurumspor FK |
05/01/2025 | İstanbulspor | vs | Esenler Erokspor |
05/01/2025 | Adanaspor | vs | Amed SK |
06/01/2025 | Sakaryaspor | vs | Gençlerbirliği |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
18/01/2025 | İnegölspor | vs | Altınordu |
18/01/2025 | Sincan Belediye Ankaraspor | vs | Batman Petrolspor |
19/01/2025 | Afyonspor Kulübü | vs | Sarıyer |
19/01/2025 | Beykoz Anadolu | vs | İskenderunspor A.Ş. |
19/01/2025 | GMG Kastamonuspor | vs | Fethiyespor |
19/01/2025 | Isparta 32 Spor | vs | 1461 Trabzon FK |
19/01/2025 | Kepezspor FAŞ | vs | Adana 01 Futbol Kulübü |
19/01/2025 | Kırklarelispor | vs | Karaköprü Belediyespor |
19/01/2025 | 24Erzincanspor | vs | Altay |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
18/01/2025 | Silifke Belediye Spor | vs | Ergene Velimeşe |
19/01/2025 | Belediye Kütahyaspor | vs | Tokat Bld Plevnespor |
19/01/2025 | Bulvarspor | vs | Bornova 1877 |
19/01/2025 | Bursaspor | vs | Düzcespor |
19/01/2025 | Kahramanmaraşspor | vs | Muş Spor Kulübü |
19/01/2025 | Kırşehir Futbol SK | vs | Karşıyaka |
19/01/2025 | Kuşadasıspor | vs | Anadolu Üniversitesi |
19/01/2025 | 23 Elazığ Futbol Kulübü | vs | Artvin Hopaspor |