Van’ın simgelerinden biri olan tarihi Şamran Kanalı, bilinçsizce atılan çöpler ve yetersiz temizlik nedeniyle çevre kirliliği ve kötü koku ile gündeme geldi. Vatandaşlar yetkililere seslendi: “Bu tarih çöpe gitmesin.”
Van şehir merkezinin birçok noktasından geçen ve Urartu Kralı Menua döneminde inşa edilen 2 bin 800 yıllık Şamran Kanalı, günümüzde ciddi bir çevre sorunu ile karşı karşıya. 51 kilometre uzunluğundaki tarihi su kanalı, bazı duyarsız vatandaşların çöplerini gelişigüzel atması nedeniyle her geçen gün biraz daha kirleniyor. Kanalda biriken çöplerin zamanında temizlenmemesi ise çevreye kötü koku yayıyor.
Hem tarih hem halk sağlığı tehdit altında
Tarihi boyunca Van Ovası’na hayat veren ve yaklaşık 5 bin hektarlık tarım arazisini sulayan Şamran Kanalı, bugünlerde çöp yığınlarıyla anılıyor. Evsel atıklardan plastik şişelere kadar birçok atık, kanal boyunca çirkin bir görüntü oluşturuyor. Özellikle suyun Van Gölü’ne karışmasını engellemek için yerleştirilen ızgara bölgelerinde biriken çöpler, çevrede yaşayan vatandaşların tepkisini çekiyor.
Vatandaşlar, kötü kokunun evlerine kadar ulaştığını belirterek şunları söylüyor:
“Her gün aynı manzara. Cam açamıyoruz. Bu kanal bizim tarihimiz, geçmişimiz ama ilgisizlik yüzünden çöplüğe döndü. Kalıcı çözüm istiyoruz.”
Yetkililere temizlik ve bilinçlendirme çağrısı
Şamran Kanalı, Devlet Su İşleri (DSİ) Van 17. Bölge Müdürlüğü sorumluluğunda bulunuyor. Vatandaşlar, belediye ekiplerinin daha sık temizlik yapmasını ve kanal çevresine uyarı tabelalarının yerleştirilmesini talep ediyor. Aynı zamanda, halkın bilinçlendirilmesi gerektiğini vurgulayan mahalle sakinleri, çevreye çöp atanlara yönelik yaptırımların artırılmasını istiyor.
Tarihi ve efsanesiyle özel bir kanal
M.Ö. 810–786 yılları arasında hüküm süren Urartu Kralı Menua tarafından yaptırılan Şamran Kanalı, yalnızca bir sulama aracı değil, aynı zamanda bir efsaneyi de yaşatıyor. Kral Menua’nın kızı Tariria için yaptırdığı ve asma bahçelerle süslenen bu kanal, halk arasında “Uğurlu Yer” olarak biliniyor. Edremit’ten geçerek Van Ovası’na ulaşan bu su yolu, Anadolu su mühendisliğinin en eski ve önemli örneklerinden biri kabul ediliyor.
“Şamran’ı korumak hepimizin sorumluluğu”
Tarihi ve kültürel değeri kadar çevresel etkisi de büyük olan Şamran Kanalı’nın korunması için hem yerel yönetimlerin hem de halkın üzerine düşeni yapması gerekiyor. Vatandaşlar, “Bu kanal sadece su taşımaz, aynı zamanda Van’ın tarihini, kültürünü ve doğasını geleceğe aktarır. Şamran’ı birlikte koruyalım” diyerek çağrıda bulunuyor.
